Overzicht aanbod kleinschalige woonvoorzieningen Noord-Nederland

Medio 2023 is de netwerkgroep Kleinschalige Woonvoorzieningen gestart met een uitvraag naar alle kleinschalige voorzieningen in Noord-Nederland: gezinshuizen, kleinschalig wonen (t/m zes jeugdigen), woonvoorzieningen en ouder-en-kind huizen. We weten wél wat er aan aanbieders gecontracteerd is, maar we weten lang niet altijd waar de locaties zich bevinden en wat voor soort locaties het zijn. Denk hierbij aan informatie over de doelgroep, of er sprake is van gemengde groepen, het pedagogisch leefklimaat en welke expertise aanwezig is. De opbrengst van de uitvraag is een overzicht van het aanbod op 3Noord-niveau (410 locaties). Dit overzicht delen we eind juni 2024 met de Regionale Expertteams, dit ondersteunt hen bij de zoektocht naar passende oplossingen voor complexe jeugdigen. En we delen het met de inkooporganisaties en beleidsmedewerkers uit de drie noordelijke provincies, zodat zij een beter beeld hebben van de woonvoorzieningen in Noord-Nederland. De uitkomsten van de vragenlijst worden door een onderzoeker van de netwerkgroep Kennis & Leren geanalyseerd. De bevindingen hiervan worden naast de uitkomsten uit het eerdere onderzoek van het JENN en de kenniswerkplaats Friesland gelegd (naar werkzame elementen van kleinschalige woonvoorzieningen voor jongeren). Hierbij wordt de vraag gesteld: “Wat valt op?”. Later dit jaar delen we de uitkomsten van het onderzoek. We willen alle aanbieders die gereageerd hebben, hartelijk danken voor hun bijdrage hieraan!

Webinar ‘Zoektocht naar een passende kleinschalige plek’

Op 3 juni 2024 vond een boeiend webinar ‘Zoektocht naar een passende kleinschalige plek’ plaats met Loraine Visscher (RuG/Expertisecentrum Gezinnen met Meervoudige en Complexe Problemen), Andrea Lagro en Ellen Loykens(Regionaal Expertteam Groningen & Jeugd Expertisenetwerk Noord-Nederland – JENN) als gastsprekers. Het webinar werd georganiseerd door de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland in samenwerking met het landelijk Consortium Kleinschaligheid in de Jeugdhulp en het Expertisecentrum voor Gezinnen met meervoudige en complexe problemen.

Wil je het webinar terugkijken? Klik hier.

De PDF van de presentatie die tijdens het webinar gebruikt is vind je hier.

De belangrijkste inzichten

• Zorg dat er altijd een zorgvuldige gedragen verklarende analyse is voordat je gaat zoeken naar een passende (kleinschalige) plek
• Zorg voor een goed gedragen beeld van factoren die van invloed zijn (geweest) op de problematiek van de jeugdige en de omstandigheden die juist het positief gedrag van de jeugdige en ouders/opvoeders mogelijk maken
• Kijk samen met jeugdigen, ouders/opvoeders en hun netwerk naar wat wel lukt en werkt, dus zoek niet op problematiek/symptoomgedrag/etiketten maar op het positief gedrag, de dieperliggende behoeften, persoonlijke krachten en de daarbij passende omgeving
• Zorg dat alle relevante informatie en perspectieven op tafel komen
• Zorg voor gezamenlijke besluitvorming, neem jeugdigen en ouders/opvoeders serieus en neem de tijd om te begrijpen wat ze belangrijk vinden en wat ze denken nodig te hebben
• Sta stil bij welke context en specifieke kenmerken van de (kleinschalige) omgeving de positieve ontwikkeling en groei van de jeugdige en haar ouders/opvoeders mogelijk maken
• Denken en handelen vanuit crisis en ‘exclusiecriteria’ staat haaks op het zorgvuldig samen analyseren en het realiseren van een goede match
• Een goede match vergt inzicht in de beschikbare kleinschalige voorzieningen en de specifieke kenmerken daarvan, als ook persoonlijk contact en mondelinge afstemming over de eventuele plaatsing en de mate van passendheid (o.a. match met de competenties van de professionals, groepssamenstelling, etc.)
• Gun de jeugdige tijd om te aarden, fundament te creëren en zich te hechten aan belangrijke anderen in de KWV
• Handel vanuit de visie op gedrag waarbij een escalatie wordt gezien als iets dat een duidelijke reden heeft (die vaak in de omgeving van de jeugdige ligt) en een leermoment is.
• Benut de bestaande kennis en hulpmiddelen, en laat je inspireren door succesvolle voorbeelden en de werkzame factoren daarin.

Onderzoek werkzame elementen van kleinschalige woonvoorzieningen

In 2022 heeft de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland heeft, in samenwerking met het JENN, een onderzoek uitgevoerd naar de werkzame elementen van kleinschalige woonvoorzieningen voor jongeren. Doel van dit onderzoek was het achterhalen wat de werkzame en belemmerende factoren zijn die leiden tot een succesvolle plaatsing binnen een kleinschalige woonvoorziening én leiden tot duurzaam verblijf.

In Nederland wordt volop geëxperimenteerd met kleinschalige woonvoorzieningen voor jongeren. Onderzoek naar de ervaringen van jongeren, ouders en professionals met deze woonvoorzieningen is echter nog zeer beperkt. Het onderzoek van de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland en het JENN bestond daarom uit twee delen: (1) een literatuuronderzoek naar bestaande kennis over (werkzame elementen van) kleinschalige woonvoorzieningen en (2) een kwalitatief onderzoek naar ervaringen en ideeën van jongeren, ouders en professionals over kleinschalige woonvoorzieningen.

De belangrijkste inzichten zijn in een factsheet gebundeld. Deze factsheet geeft een beknopt overzicht van actuele en bestaande kennis over (werkzame elementen van) kleinschalige woonvoorzieningen.

Tijdens de online-inspiratiebijeenkomst op 27 oktober 2022 heeft Loraine Visscher (senior onderzoeker Kenniswerkplaats Jeugd Friesland) het onderzoek gepresenteerd en toegelicht. Aansluitend zijn in de studio gasten vanuit verschillende invalshoeken, zoals ouders, gemeente, zorgaanbieders, met elkaar in gesprek gegaan over “Wat kun jij vanaf morgen bijdragen?”